ទឹកដូងត្រូវបានគេប្រើប្រាស់អស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍មកហើយនៅក្នុងតំបន់ត្រូពិកជុំវិញពិភពលោក។ នៅក្នុងឱសថបុរាណ ទឹកដូងត្រូវបានគេជឿថាជួយដល់ការរំលាយអាហារ ទឹកនោម និងសូម្បីតែការផលិតទឹកកាម។ វាត្រូវបានគេប្រើជាប្រពៃណីដើម្បីព្យាបាលការខះជាតិទឹក។ ទោះបីវាមិនមែនជាការព្យាបាលអព្ភូតហេតុក៏ដោយវាពិតជាមានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនចំពោះសុខភាព។

១) ភេសជ្ជៈធម្មជាតិសម្រាប់អ្នកហាត់កីឡា៖ អេឡិចត្រូលីតធម្មជាតិរបស់ទឹកដូងធ្វើឱ្យវាក្លាយជាការប្រកួតដ៏រឹងមាំសម្រាប់ភេសជ្ជៈកីឡាដែលវាផលិតពីធម្មជាតិដោយមិនបន្ថែមជាតិស្ករ ដាក់ពណ៌បន្ថែម ឬគ្រឿងផ្អែមសិប្បនិម្មិត។ មនុស្សជាច្រើនយល់ថាទឹកដូងជាភេសជ្ជៈដែលមានលក្ខណៈធម្មជាតិ។ ការសិក្សាបានបង្ហាញថាទឹកដូងអាចដើរតួនាទីគ្រាន់តែដូចភេសជ្ជៈកីឡាតាមបែបបុរាណ ដើម្បីឱ្យអ្នកមានជាតិទឹកគ្រប់គ្រាន់ និងជួយបំពេញជាតិទឹកបន្ទាប់ពីការរត់។ ទោះយ៉ាងណាទឹកដូងមានជាតិសូដ្យូមតិចដែលជាអេឡិចត្រូលីតសំខាន់ដែលអ្នកបាត់បង់ដោយការបែកញើស។ វាក៏មានកាបូអ៊ីដ្រាតតិចជាងភេសជ្ជៈជាច្រើន នេះមានន័យថាវាប្រហែលជាមិនផ្តល់ថាមពលគ្រប់គ្រាន់ដល់អ្នកសម្រាប់ការហាត់ប្រាណរយៈពេលយូរ (លើសពី ៩០ នាទី) ប៉ុន្តែវានឹងជួយអ្នកឱ្យមានជាតិទឹកឡើងវិញនៅពេលក្រោយ។ ខណៈពេលដែលទឹកដូងមិនជួយអ្នកឱ្យមានជាតិទឹកល្អជាងទឹក ឬភេសជ្ជៈកីឡាបន្ទាប់ពីហាត់ប្រាណ ការសិក្សាមួយបានរកឃើញថាវាងាយស្រួលក្នុងការផឹកដោយមិនបណ្តាលឱ្យចង្អោរ ឬឈឺក្រពះ។ អ្នកស្រាវជ្រាវក៏ណែនាំឱ្យចៀសវាងទឹកដូងជាមួយស្ករបន្ថែមព្រោះវាធ្វើឱ្យការបញ្ចេញជាតិទឹកមិនត្រឹមត្រូវ និងបន្ថែមកាឡូរីដែលមិនចាំបាច់។

២) កាឡូរីទាប៖ ដោយមានកាឡូរីតែ ៤៥ ក្នុងមួយពែង ទឹកដូងគឺជាភេសជ្ជៈជំនួសឱ្យភេសជ្ជៈមានកាឡូរីខ្ពស់ដូចជាសូដា ឬទឹកផ្លែឈើ។ ទឹកដូងមានជាតិស្ករ និងកាបូអ៊ីដ្រាតតិចជាងទឹកផ្លែឈើទាំងអស់។ វាក៏មានសារធាតុរ៉ែ និងអេឡិចត្រូលីតជាច្រើនដូចជាសូដ្យូម និងប៉ូតាស្យូម។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយវានៅតែមិនអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយទឹកដែលមានកាឡូរីសូន្យ។

៣) ប៉ូតាស្យូម៖ ទឹកដូងមានបរិមាណប៉ូតាស្យូមច្រើនជាងភេសជ្ជៈកីឡា ១០ ដង។ ទឹកដូង១កែវមានផ្ទុកប៉ូតាស្យូមច្រើនដូចចេក។ ជនជាតិអាមេរិកភាគច្រើនខ្វះប៉ូតាស្យូមសម្រាប់ការណែនាំប្រចាំថ្ងៃ។ ក្នុងកម្រិត ៤០៥ មីលីក្រាមក្នុងមួយពែង ប៉ូតាស្យូមក្នុងទឹកដូងអាចជួយឱ្យអ្នកចៀសផុតពីការរមួលក្រពើ។ ប៉ូតាស្យូមជួយរក្សាតុល្យភាពជាតិទឹក និងអេឡិចត្រូលីតក្នុងរាងកាយជាពិសេសក្នុងពេលហាត់ប្រាណ។ ដោយសារវាមានប៉ូតាស្យូមច្រើនជាងសូដ្យូមនៅក្នុងទឹកដូង ប៉ូតាស្យូមអាចជួយធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពនៃឥទ្ធិពលសូដ្យូមលើសម្ពាធឈាម និងអាចជួយបញ្ចុះវាបាន។

៤) កាល់ស្យូម និងម៉ាញ៉េស្យូម៖ កាល់ស្យូមគឺសំខាន់មិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យសម្រាប់ឆ្អឹង និងធ្មេញរឹងមាំនោះទេ។ វាជួយឱ្យសាច់ដុំកន្ត្រាក់ និងធ្វើការបានត្រឹមត្រូវ។ នៅពេលអ្នកធ្វើលំហាត់ប្រាណ សាច់ដុំរបស់អ្នកទាញឡើងលើឆ្អឹងរបស់អ្នកហើយបំបែកវាចុះបន្តិច។ នៅពេលរាងកាយរបស់អ្នកងើបឡើងវិញឆ្អឹងរបស់អ្នកប្រើជាតិកាល់ស្យូមដើម្បីឱ្យរឹងមាំ និងធ្វើការជួសជុល។ ម៉ាញ៉េស្យូមជួយផ្លាស់ទីកាល់ស្យូម និងប៉ូតាស្យូមទៅកាន់សាច់ដុំដើម្បីជួយក្នុងការកន្ត្រាក់ និងការសំរាកលំហែ។ វាក៏ជួយក្នុងការផលិតថាមពល និងគាំទ្រមុខងារសរីរាង្គ។ ការហាត់ប្រាណខ្លាំងអាចធ្វើឱ្យអ្នកខ្វះម៉ាញ៉េស្យូមហើយងាយនឹងរមួលក្រពើ សាច់ដុំមិនស្រួល និងស្ពឹក។ ខណៈពេលដែលទឹកដូងមានជាតិកាល់ស្យូម និងម៉ាញ៉េស្យូមច្រើនជាងភេសជ្ជៈកីឡា ឬទឹកផ្លែឈើផ្សេងៗទៀត វាមិនមែនជាប្រភពប្រមូលផ្តុំនៃជាតិខនិជផ្សេងទៀតទេ។ ទឹកដូងមានតិចជាង ៥ ភាគរយនៃបរិមាណដែលបានណែនាំប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកទាំងកាល់ស្យូម និងម៉ាញ៉េស្យូម។

៥) សារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម៖ បន្ថែមលើគុណប្រយោជន៍នៃការផ្តល់ជាតិទឹករបស់វា ទឹកដូងមានផ្ទុកសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មដែលជួយបន្សាបភាពតានតឹងអុកស៊ីតកម្ម និងរ៉ាឌីកាល់សេរីដែលបង្កើតដោយការធ្វើលំហាត់ប្រាណ។ រកមើលទឹកដូងស្រស់ដើម្បីទទួលបានកម្រិតប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មខ្ពស់បំផុត។ ការសិក្សាថ្មីមួយបានបង្ហាញថាទឹកដូងកែច្នៃ និងឆ្លងកាត់កំដៅមានសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មតិចជាងមុន។

៦) អាស៊ីតអាមីណូ៖ អាស៊ីតអាមីណូគឺចាំបាច់សម្រាប់ការជួសជុលជាលិកា និងជាសមាសធាតុប្រូតេអ៊ីន។ ទឹកដូងមានផ្ទុកជាតិ Alanine Arginine Cysteine និង Serine ច្រើនជាងទឹកដោះគោ។ វាជាប្រភពសំខាន់នៃ Arginine ដែលជាអាស៊ីតអាមីណូដែលជួយឱ្យរាងកាយរបស់អ្នកឆ្លើយតបនឹងភាពតានតឹង (ដូចជាស្ត្រេសដែលបណ្តាលមកពីការហាត់ប្រាណពិបាក) ។ Arginine ក៏អាចជួយធ្វើឱ្យបេះដូងមានសុខភាពល្អផងដែរ។

៧) Cytokonins៖ អរម៉ូនដែលជួយឱ្យរុក្ខជាតិលូតលាស់ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថា Cytokinins វាក៏ត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងទឹកដូងដែរ។ សមាសធាតុទាំងនេះត្រូវបានគេជឿជាក់ថាមានលក្ខណៈប្រឆាំងនឹងមេរោគ និងប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក។ ទោះយ៉ាងណារហូតមកដល់ពេលនេះមិនទាន់មានការសិក្សាណាធំដុំណាមួយបង្ហាញថាទឹកដូងបញ្ជៀសយើងពីជំងឺមហារីកនោះទេ។ 

ប្រភព៖ MedicalNewToday: Medically reviewed by Peggy Pletcher, M.S., R.D., L.D., CDE — Written by Mandy Ferreira on July 12, 2017