ប្លក់ចយ អាចមានឈ្មោះគួរឱ្យអស់សំណើច ប៉ុន្តែវាក៏មានអត្ថប្រយោជន៍សុខភាពជាច្រើនផងដែររួមមានតួនាទីរបស់វាក្នុងការជម្រុញប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ការពារសុខភាពភ្នែក ការពារជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ បង្កើនសុខភាពបេះដូង បង្កើនឆ្អឹងរឹងមាំ ជំរុញចរន្តឈាម និងបង្កើនល្បឿនការព្យាបាល។

តើប្លក់ចយជាអ្វី?
ប្លក់ចយ គឺជាស្ពៃចិនមួយប្រភេទ។ វាជាប្រភពជីវជាតិ វីតាមីន និងជាតិរ៉ែដែលមិនគួរឱ្យជឿ។ មិនដូចស្ពៃក្តោបជាច្រើនប្រភេទទៀតទេ ប្លក់ចយមិនបង្កើតជាក្បាលមើមទេ តែផ្ទុយទៅវាមានចង្កោមស្លឹកក្រាស់ស្រដៀងនឹងស្លឹកស្ពៃ។ ស្លឹកបៃតងខ្មៅរលោងទាំងនេះច្រើនតែត្រូវបានគេប្រើជាបន្លែសាឡាត់ហើយត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងមុខម្ហូបផ្សេងៗគ្នាជាច្រើននៅអាស៊ី និងអឺរ៉ុប។

អាហារូបត្ថម្ភរបស់ប្លក់ចយ
ដូចដែលបានរៀបរាប់រួចមកហើយប្លក់ចយគឺស្ថិតក្នុងចំណោមរុក្ខជាតិដែលមានជីវជាតិល្អជាងគេទាំងបីទាក់ទងនឹងដង់ស៊ីតេនៃសារធាតុចិញ្ចឹម។ យោងតាម USDA បានឲ្យដឹងថាក្នុងការទទួលទាន ១០០ ក្រាម ប្លក់ចយ មានតែ ១៣ កាឡូរីតែវាផ្គត់ផ្គង់បរិមាណវីតាមីន C, A, K និង B6 យ៉ាងច្រើន ព្រមទាំងសារធាតុរ៉ែផ្សេងៗ និងសារធាតុសំខាន់ៗដែលអាចមានឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់សុខភាពមនុស្ស។សារធាតុចិញ្ចឹមផ្សេងទៀតរួមមាន៖
·      វីតាមីន៖ Folate, Choline, Beta Carotene និង Vitamin E
·      សារធាតុរ៉ែ៖ កាល់ស្យូម ដែក ប៉ូតាស្យូម ម៉ាញ៉េស្យូម ផូស្វ័រ សូដ្យូម ស័ង្កសី ទង់ដែង ម៉ង់ហ្គាណែស និងសេលេញ៉ូម
·      អាស៊ីតអាមីណូ៖ អាស៊ីត Glutamic អាស៊ីត Aspartic, Alanine, Arginine, Valine, Lysine, Leucine និងIsoleucine

បន្លែនេះបានទទួលចំណាត់ថ្នាក់របស់វានៅក្នុងរបបអាហាររបស់មនុស្សដែលមានសុខភាពល្អ ហើយជារឿយៗត្រូវបានគេប្រើជាជំនួសស្ពៃបៃតង បន្លែ និងបន្លែផ្សេងៗទៀត។

អត្ថប្រយោជន៍សុខភាពរបស់ប្លក់ចយ

១. ធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវកម្លាំងឆ្អឹង៖ អត្ថប្រយោជន៍មួយក្នុងចំណោមអត្ថប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងបំផុតនៃប្លក់ចយ គឺឥទ្ធិពលដែលវាអាចមានទៅលើរចនាសម្ព័ន្ធឆ្អឹង និងដង់ស៊ីតេរ៉ែ។ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃសារធាតុរ៉ែសំខាន់ៗដូចជាដែក ស័ង្កសី ម៉ាញ៉េស្យូម និងកាល់ស្យូមដែលមាននៅក្នុងប្លក់ចយអាចជួយការពារជំងឺពុកឆ្អឹង និងធ្វើឱ្យឆ្អឹងរបស់អ្នកមានស្ថេរភាព និងរឹងមាំល្អក្នុងវ័យចំណាស់របស់អ្នក។ លើសពីនេះទៅទៀតវីតាមីនK ដែលមានកំរិតខ្ពស់ត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងប្លក់ចយ ហើយកំរិតគ្រប់គ្រាន់នៃវីតាមីនដែលត្រូវបានគេមើលរំលងនេះ ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃការបាក់ឆ្អឹងនៅពេលដែលអ្នកកាន់តែចាស់។

២. ជំរុញចលនាឈាម៖ ជាតិដែកដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផលិតកោសិកាឈាមក្រហម។ សម្រាប់អ្នកដែលមិនមានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងរបបអាហាររបស់ពួកគេ ការបន្ថែមប្លក់ចយអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហាបានយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់មានន័យថាឈាមរត់បានត្រឹមត្រូវ និងអុកស៊ីសែននៃប្រព័ន្ធសរីរាង្គសំខាន់ៗបំផុតនៃរាងកាយ។

៣. ជួយឱ្យឆាប់ជាសះស្បើយ ៖ វីតាមីនK គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់បំផុតនៃរបបអាហារ ហើយមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធទៅនឹងផ្នែកជាច្រើននៃសុខភាពរួមទាំងកម្លាំងឆ្អឹង និងសុខភាពបេះដូង ប៉ុន្តែជាពិសេសវាត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាភ្នាក់ងារធ្វើអោយឈាមកក។ ចំពោះអ្នកដែលបានជាសះស្បើយពីរបួស ឬការវះកាត់ ឬការហូរឈាមច្រើនពេកដូចជាពីជំងឺឬសដូងបាត ឬការមករដូវធ្ងន់ខុសធម្មតា ប្លក់ចយអាចជួយបាន។

៤. ការពារជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ៖ ប្លក់ចយ គឺដូចជាស្ពៃក្តោបជាច្រើនទៀត និងបន្លែផ្សេងទៀត ក្នុងនោះវាមានសមាសធាតុផ្សំពីស្ពាន់ធ័រដែលអាចជួយបន្ថយហានិភ័យនៃការវិវត្តទៅជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ។ សមាសធាតុទាំងនេះដើរតួជាសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម និងបំបាត់រ៉ាឌីកាល់សេរីមុនពេលពួកគេមានឱកាសបណ្តាលឱ្យកោសិកាដែលមានសុខភាពល្អផ្លាស់ប្តូរ ឬនាំឱ្យមានភាពតានតឹងអុកស៊ីតកម្មនៅក្នុងជាលិកា និងប្រព័ន្ធសរីរាង្គ។

៥. ថែរក្សាភ្នែក៖ សមាសធាតុវីតាមីនសំខាន់មួយរបស់ប្លក់ចយគឺវីតាមីនA ដែលផ្សំឡើងពីសារជាតិ Carotenoids ផ្សេងៗគ្នារួមមាន Beta-carotene និង Alpha-carotene ។ លើសពីនេះទៅទៀតវីតាមីនA ត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងសុខភាពភ្នែក និងការការពារការចុះខ្សោយនៃភ្នែក និងភាពតានតឹងក្នុងអុកស៊ីតកម្មនៅក្នុងរីទីន។ នេះមានន័យថាការបន្ថែមបន្លែដែលមានឈ្មោះចម្លែកនេះទៅក្នុងសាឡាដ ឬមុខម្ហូបរបស់អ្នកអាចគ្រាន់តែរក្សាចក្ខុវិស័យរបស់អ្នកក្នុងរយៈពេលពីរបីឆ្នាំទៀតប៉ុណ្ណោះ!

៦. ធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវសុខភាពសរសៃឈាម៖​ សមាសធាតុមួយចំនួនដែលត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងប្លក់ចយជាពិសេសអាស៊ីតហ្វូលិក និងវីតាមីន B-6 មានទំនាក់ទំនងទៅនឹងការធ្វើឱ្យបេះដូងមានភាពប្រសើរឡើង។ អ្វីដែលពិសេសជាងនេះទៀតសារធាតុទាំងនេះអាចកាត់បន្ថយកម្រិតនៃ Homocysteine ​​ក្នុងឈាមដែលជាសូចនាករដ៏រឹងមាំនៃជំងឺបេះដូង និងបញ្ហាសរសៃឈាមបេះដូងដទៃទៀត។

៧. ជំរុញប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ៖ វីតាមីនC មិនត្រឹមតែជួយជំរុញការផលិតកោសិកាឈាមសប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ដើរតួជាអង់ទីអុកស៊ីដង់ការពារស្ត្រេសអុកស៊ីតកម្ម និងជំងឺរ៉ាំរ៉ៃពាសពេញរាងកាយផងដែរ។ ប្លក់ចយមានវីតាមីន C ហើយវាអាចជួយធ្វើឱ្យមុខងារប្រព័ន្ធភាពស៊ាំប្រសើរឡើង។ វីតាមីនC ក៏ជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃកូឡាជែនដែលត្រូវការសម្រាប់ការជាផ្សះ និងការជាសះស្បើយនៅគ្រប់កោសិកានៃរាងកាយផងដែរ។

៨. ថែរក្សាស្បែក៖ នៅពេលនិយាយដល់ប្លក់ចយ មានវីតាមីនC ច្រើនដែលត្រូវផ្តល់ឱ្យ (៣៣% នៃតម្រូវការដែលត្រូវបានណែនាំប្រចាំថ្ងៃ) ហើយវាពិតជាអាចជួយក្នុងការធ្វើអោយស្បែកស្រស់ថ្លាឡើងវិញ។ វីតាមីនC ជួយក្នុងការផលិតកូឡាជែន ហើយដូច្នេះវាជួយធ្វើឱ្យសុខភាព និងសម្រស់របស់ស្បែកមានភាពប្រសើរឡើង។ រាល់កោសិកាស្បែកតម្រូវឱ្យមានស្រទាប់កូឡាជែនដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយសង្កត់ធ្ងន់ថាតើអាស៊ីត Ascorbic សំខាន់យ៉ាងណានៅក្នុងរបបអាហាររបស់យើង។

៩. បញ្ចុះសម្ពាធឈាម៖​ ក្នុងប្លក់ចយមួយពែង គឺមានប្រហែល ២០% នៃបរិមាណប៉ូតាស្យូមដែលត្រូវបានណែនាំប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក។ នេះមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់សុខភាពបេះដូង ព្រោះប៉ូតាស្យូមមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះសរសៃឈាមវ៉ែនដើម្បីបន្ថយភាពតានតឹងលើសរសៃឈាម ដូច្នេះបន្ថយសម្ពាធលើប្រព័ន្ធសរសៃឈាមបេះដូង។ ប៉ូតាស្យូមក៏ជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃសុខភាពឆ្អឹង និងតុល្យភាពទឹកនៅទូទាំងខ្លួន។

អ្វីដែលត្រូវការប្រុងប្រយ័ត្
នដោយសារតែមានកំរិតខ្ពស់នៃវីតាមីនK ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងប្លក់ចយ អ្នកជំងឺបានប្រើថ្នាំបញ្ចុះឈាមគួរតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យមុនពេលបន្ថែមបន្លែនេះទៅក្នុងរបបអាហាររបស់ពួកគេ។ ដូចគ្នានេះផងដែរនៅពេលញ៉ាំប្លក់ចយឆៅក្នុងបរិមាណច្រើន អាចជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់មុខងារនៃក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត។ ទោះយ៉ាងណាការចំអិនប្លក់ចយតែងតែលុបបំបាត់គ្រោះថ្នាក់នេះ។ 

ប្រភព៖ OrganicFacts: by John Staughton (BASc, BFA) last updated - March 02, 2020