ទោះបីជាមានសារធាតុចិញ្ចឹមគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ក៏ដោយក៏ស្ពៃក្តោបត្រូវបានគេមើលរំលងជាញឹកញាប់។ ស្ពៃក្តោបស្ថិតក្នុងគ្រួសារបន្លែ Brassica ដែលរួមមានផ្កាខាត់ណាបៃតង ផ្កាខាត់ណា និងខាត់ណាដើម។ វាមានរាង និងពណ៌ខុសៗគ្នារួមមាន ពណ៌ក្រហម ពណ៌ស្វាយ ពណ៌ស និងពណ៌បៃតង។ បន្លែនេះត្រូវបានគេដាំនៅជុំវិញពិភពលោកអស់រយៈពេលរាប់ពាន់ឆ្នាំហើយអាចត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងមុខម្ហូបជាច្រើនប្រភេទ។ លើសពីនេះទៀតស្ពៃក្តោបផ្ទុកទៅដោយវីតាមីន និងសារធាតុរ៉ែជាច្រើន។ អត្ថបទនេះនឹងបង្ហាញពីអត្ថប្រយោជន៍សុខភាពគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលទាំង ៩ របស់ស្ពៃក្តោបដែលគាំទ្រដោយវិទ្យាសាស្ត្រ។

១. ស្ពៃក្តោបត្រូវបានផ្ទុកជាមួយនូវសារធាតុចិញ្ចឹម
ទោះបីជាស្ពៃក្តោបមានកាឡូរីទាបក៏ដោយ ក៏វាមានជីវជាតិបំប៉នគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ដែរ។ តាមពិតគ្រាន់តែស្ពៃក្តោបបៃតងឆៅ ៨៩ ក្រាម មានផ្ទុក ៖ កាឡូរី ២២ ប្រូតេអ៊ីន ១ ក្រាម ជាតិសរសៃ ២ ក្រាម និងវីតាមីនខេ វីតាមីនសេ Folate ម៉ង់ហ្គាណែស វីតាមីនបេ កាល់ស្យូម ប៉ូតាស្យូម ម៉ាញ៉េស្យូម។ ស្ពៃក្តោបក៏មានផ្ទុកមីក្រូសារជាតិដទៃទៀតក្នុងនោះមានវីតាមីនអា ជាតិដែក និង riboflavin។ វាសំបូរទៅដោយវីតាមីន B6 និងអាស៊ីត folate ដែលសារធាតុទាំងពីរនេះចាំបាច់សម្រាប់ដំណើរការសំខាន់ៗជាច្រើននៅក្នុងរាងកាយរួមទាំងការរំលាយអាហារ ថាមពល និងដំណើរការធម្មតានៃប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ។ លើសពីនេះទៀតស្ពៃក្តោបមានជាតិសរសៃខ្ពស់ហើយមានផ្ទុកសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មដ៏មានឥទ្ធិពលរួមមាន ប៉ូលីហ្វេណុល និងសមាសធាតុស្ពាន់ធ័រ។ សារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មការពាររាងកាយពីការខូចខាតដែលបណ្តាលមកពីរ៉ាឌីកាល់សេរី។ រ៉ាឌីកាល់សេរីគឺជាម៉ូលេគុលដែលមានចំនួនអេឡិចត្រុងសេសធ្វើឱ្យពួកវាមិនស្ថិតស្ថេរ។ នៅពេលកម្រិតរបស់ពួកគេឡើងខ្ពស់ពេកពួកគេអាចបំផ្លាញកោសិការបស់អ្នក។ ស្ពៃក្តោបមានផ្ទុកវីតាមីន C ខ្ពស់ជាពិសេសអង់ទីអុកស៊ីដង់ដ៏ខ្លាំងក្លាដែលអាចការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺបេះដូង ជំងឺមហារីកមួយចំនួន និងការបាត់បង់ចក្ខុវិស័យ។

២. វាអាចជួយរក្សាការរលាកឱ្យនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌសមស្រប
ការរលាកមិនមែនសុទ្ធតែជារឿងអាក្រក់ទេ។ ជាការពិតរាងកាយរបស់អ្នកពឹងផ្អែកលើការឆ្លើយតបការរលាកដើម្បីការពារប្រឆាំងនឹងការឆ្លង ឬបង្កើនល្បឿនការជាសះស្បើយ។ ប្រភេទនៃការរលាកស្រួចស្រាល់នេះគឺជាការឆ្លើយតបធម្មតាចំពោះការរងរបួស ឬការឆ្លង។ ម៉្យាងទៀតការរលាករ៉ាំរ៉ៃដែលកើតឡើងក្នុងរយៈពេលយូរត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងជំងឺជាច្រើនរួមមាន ជំងឺបេះដូង ជំងឺរលាកសន្លាក់រ៉ាំរ៉ៃ និងជំងឺរលាកពោះវៀន។ បន្លែដូចជាស្ពៃក្តោបមានផ្ទុកនូវសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្មផ្សេងៗគ្នាជាច្រើនដែលត្រូវបានបង្ហាញដើម្បីកាត់បន្ថយការរលាករ៉ាំរ៉ៃ។ ការសិក្សាមួយដែលរួមមានស្ត្រីជនជាតិចិនជាង ១០០០ នាក់បានបង្ហាញថាអ្នកដែលបរិភោគបន្លែនេះដែលមានបរិមាណច្រើនបំផុតមានកម្រិតនៃការរលាកទាបបើប្រៀបធៀបទៅនឹងអ្នកដែលបរិភោគបរិមាណទាបបំផុត។

៣. ស្ពៃក្តោបផ្ទុកដោយវីតាមីនសេ
វីតាមីនសេដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាអាស៊ីត ascorbic គឺជាវីតាមីនរលាយក្នុងទឹកដែលមានតួនាទីសំខាន់ៗជាច្រើននៅក្នុងខ្លួន។ វាចាំបាច់ក្នុងការបង្កើតកូឡាជែនដែលជាប្រូតេអ៊ីនមានច្រើនបំផុតនៅក្នុងខ្លួន។ កូឡាជែនផ្តល់នូវរចនាសម្ព័ន្ធ និងភាពបត់បែនដល់ស្បែក និងមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ដំណើរការបានត្រឹមត្រូវនៃឆ្អឹង សាច់ដុំ និងសសៃឈាម។ លើសពីនេះទៅទៀតវីតាមីនសេជួយឱ្យរាងកាយស្រូបយកជាតិដែក ដែលជាប្រភេទជាតិដែកដែលមាននៅក្នុងអាហាររុក្ខជាតិ។ វីតាមីនសេមានប្រសិទ្ធភាពការពាររាងកាយពីការខូចខាតដែលបណ្តាលមកពីរ៉ាឌីកាល់សេរីដែលត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងជំងឺរ៉ាំរ៉ៃជាច្រើនរួមទាំងជំងឺមហារីក។ តាមពិតការវិភាគនាពេលថ្មីៗនេះលើការសិក្សាចំនួន ២១ បានរកឃើញថាហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកសួតបានថយចុះ ៧% ចំពោះការកើនឡើងរាល់ថ្ងៃនូវវីតាមីនសេ ១០០ មីលីក្រាម។

៤. ជួយធ្វើឱ្យការរំលាយអាហារប្រសើរឡើង
ប្រសិនបើអ្នកចង់ធ្វើឱ្យសុខភាពរំលាយអាហាររបស់អ្នកប្រសើរឡើង ស្ពៃក្តោបដែលសម្បូរជាតិសរសៃគឺជាវិធីដែលត្រូវធ្វើ។ បន្លែនេះគឺសំបូរទៅដោយជាតិសរសៃ ហើយជាប្រភេទកាបូអ៊ីដ្រាតដែលមិនអាចបំបែកបាននៅក្នុងពោះវៀន។ ជាតិសរសៃជួយឱ្យប្រព័ន្ធរំលាយអាហារមានសុខភាពល្អដោយជំរុញចលនាពោះវៀនឱ្យទៀងទាត់។ នេះដោយសារតែជាតិសរសៃគឺជាប្រភពកម្លាំងដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រភេទបាក់តេរីល្អក្នុងពោះវៀនដូចជា Bifidobacteria និង Lactobacilli។ បាក់តេរីទាំងនេះបំពេញមុខងារសំខាន់ៗដូចជាការពារប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ និងផលិតសារធាតុចិញ្ចឹមសំខាន់ៗដូចជាវីតាមីន K2 និង B12។

៥. អាចជួយរក្សាសុខភាពបេះដូងអ្នក
ស្ពៃក្តោបក្រហមមានផ្ទុកនូវសមាសធាតុដ៏មានឥទ្ធិពលដែលគេហៅថា anthocyanins ។  Anthocyanins គឺជាសារធាតុពណ៌រុក្ខជាតិដែលស្ថិតក្នុងក្រុមគ្រួសារ flavonoid ។ ការសិក្សាជាច្រើនបានរកឃើញទំនាក់ទំនងរវាងការបរិភោគអាហារដែលសំបូរទៅដោយជាតិពណ៌នេះ និងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង។ ការសិក្សាអង្កេតចំនួន ១៣ ដែលរួមមានមនុស្ស ៣៤៤៤៨៨ នាក់មានការរកឃើញស្រដៀងគ្នា។ វាបានរកឃើញថាការបង្កើនការទទួលជាតិ flavonoid ចំនួន ១០ មីលីក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថយចុះហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង ៥%។ ការបង្កើនការទទួលទាន anthocyanins ក៏ត្រូវបានបង្ហាញផងដែរថាដើម្បីកាត់បន្ថយសម្ពាធឈាម និងហានិភ័យនៃជំងឺសរសៃឈាម។

៦. អាចបន្ថយសម្ពាធឈាម
ជំងឺលើសឈាមប៉ះពាល់ដល់មនុស្សជាងមួយពាន់លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក និងជាកត្តាហានិភ័យចម្បងនៃជំងឺបេះដូង និងជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។ ជារឿយៗគ្រូពេទ្យណែនាំឱ្យអ្នកជំងឺដែលមានជំងឺលើសឈាមកាត់បន្ថយការទទួលទានអំបិល។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយភស្តុតាងថ្មីៗបានបង្ហាញថាការបង្កើនប៉ូតាស្យូមនៃរបបអាហាររបស់អ្នកគឺមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការបញ្ចុះសម្ពាធឈាម។ ប៉ូតាស្យូមគឺជាសារធាតុរ៉ែសំខាន់ និងអេឡិចត្រូលីតដែលរាងកាយត្រូវការដំណើរការឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ការងារសំខាន់មួយរបស់វាគឺជួយគ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាមដោយប្រឆាំងនឹងផលប៉ះពាល់នៃសូដ្យូមនៅក្នុងខ្លួន។ ប៉ូតាស្យូមជួយបញ្ចេញជាតិសូដ្យូមលើសតាមរយៈទឹកនោម។ វាក៏ជួយសម្រួលដល់ជញ្ជាំងសរសៃឈាមដែលបន្ថយសម្ពាធឈាម។ ស្ពៃក្តោបក្រហមគឺជាប្រភពប៉ូតាស្យូមដ៏ប្រសើរបំផុតដែលផ្តល់ជូនប៉ូតាស្យូម ១២ ភាគរយនៃតម្រូវការប្រចាំថ្ងៃ ក្នុងករណីទទួលទានស្ពៃក្ដោប ១៧៨ ក្រាម ។

៧. អាចជួយកាត់បន្ថយកម្រិតកូឡេស្តេរ៉ុល
កូលេស្តេរ៉ុលគឺជាសារធាតុដែលស្រដៀងនឹងខ្លាញ់ដែលមាននៅក្នុងគ្រប់កោសិកានៅក្នុងខ្លួន។ មនុស្សមួយចំនួនគិតថាកូលេស្តេរ៉ុលទាំងអស់មិនល្អប៉ុន្តែវាចាំបាច់សម្រាប់រាងកាយដើម្បីឱ្យដំណើរការបានត្រឹមត្រូវ។ ដំណើរការសំខាន់ពឹងផ្អែកលើកូលេស្តេរ៉ុលដូចជាការរំលាយអាហារត្រឹមត្រូវ និងការសំយោគអរម៉ូន និងវីតាមីនD។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកដែលមានកូលេស្តេរ៉ុលខ្ពស់ក៏មានទំនោរទៅរកការកើនឡើងហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូងផងដែរ ជាពិសេសនៅពេលដែលពួកគេបានបង្កើនកម្រិតកូលេស្តេរ៉ុលអាក្រក់។ ស្ពៃក្តោបមានផ្ទុកសារធាតុពីរគឺ Soluble fiber និង Plant Sterols ដែលត្រូវបានគេបង្ហាញថាអាចបន្ថយកម្រិតកូឡេស្តេរ៉ុលអាក្រក់ LDL មិនល្អ។

៨. ស្ពៃក្តោបគឺជាប្រភពដ៏ប្រសើរនៃវីតាមីនK
វីតាមីនK គឺជាបណ្តុំនៃវីតាមីនជាតិខ្លាញ់រលាយដែលដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងខ្លួន។ វីតាមីនទាំងនេះត្រូវបានបែងចែកជាពីរក្រុមធំៗគឺ
·      វីតាមីនK១ (phylloquinone)៖ ត្រូវបានរកឃើញជាចម្បងនៅក្នុងប្រភពដើមរុក្ខជាតិ។
·      វីតាមីន K2 (menaquinone)៖ មាននៅក្នុងប្រភពសត្វ និងអាហារផ្អាប់មួយចំនួន។ វាក៏ត្រូវបានផលិតដោយបាក់តេរីនៅក្នុងពោះវៀនធំផងដែរ។ស្ពៃក្តោបគឺជាប្រភពដ៏អស្ចារ្យនៃវីតាមីនK១។ មុខងារសំខាន់មួយរបស់វាគឺដើរតួជា cofactor សម្រាប់អង់ស៊ីមដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការកកឈាម។ បើគ្មានវីតាមីនK ឈាមនឹងបាត់បង់សមត្ថភាពក្នុងការកកឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដែលបង្កើនហានិភ័យនៃការហូរឈាមច្រើនពេក។

៩. វាងាយស្រួលណាស់ក្នុងការបន្ថែមទៅក្នុងរបបអាហាររបស់អ្នក
ក្រៅពីមានសុខភាពល្អស្ពៃក្តោបក៏មានរសជាតិឆ្ងាញ់។ វាអាចត្រូវបានគេបរិភោគឆៅ ឬចម្អិនហើយបន្ថែមទៅមុខម្ហូបជាច្រើនប្រភេទដូចជាសាឡាត់ ស៊ុប ជាដើម។ វាក៏ត្រូវបានគេយកធ្វើជាជ្រក់ ក៏ដូចជាអាហារផ្អាប់ផ្សេងទៀតផងដែរ។ មិនថាអ្នករៀបចំស្ពៃក្តោបយ៉ាងណាទេ ការបន្ថែមបន្លែដ៏គួរឱ្យល្អនេះទៅក្នុងចានរបស់អ្នកគឺជាវិធីដ៏មានអត្ថប្រយោជន៍មួយដើម្បីផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សុខភាពរបស់អ្នក។ 

ប្រភព៖ HealthLine: by Jillian Kubala, MS, RD on November 4, 2017